BAT na Kronospan - wreszcie czyste powietrze?

Tzw. Najlepsza Dostępna Technika (Best Available Technique - BAT) została zdefiniowana w jednej z dyrektyw Unii Europejskiej. W technikach tych (BAT-ach) zawarte są wymagania ochrony środowiska, które - mówiąc w skrócie -wypełniać muszą duże zakłady przemysłowe. Wielu mieszkańców Szczecinka już wie, że dotyczy to również Kronospanu. Ale wielu zadaje też całkiem słuszne pytania o praktyczny walor BAT-ów oraz procedurę ich wdrożenia i stosowania w Polsce.

Wydaje się, że nie tyle same BAT-y ale ich pewne „pochodne” będą rzeczywiście skuteczne. A co najważniejsze – nie będzie to wymagało skomplikowanych procesów legislacyjnych, dostosowawczych w naszym kraju. Już obowiązująca ustawa Prawo ochrony środowiska w art. 204 stwierdza, iż  instalacje wymagające pozwolenia zintegrowanego powinny spełniać wymagania ochrony środowiska wynikające z najlepszych dostępnych technik (a więc BAT). Istnieje również ustawowa delegacja (art. 206) do wydania krajowego rozporządzenia, w którym określi się minimalne wymagania wynikające z najlepszych dostępnych technik, jakie muszą spełniać określone instalacje (delegacja ta nie została jednak wykorzystana).

Dla skuteczności BAT-ów w Polsce ważniejsze są jednak inne dwie kwestie:

1. Komisja Europejska przyjmuje w drodze decyzji tzw. konkluzje BAT, które obowiązują wprost dla instalacji we wszystkich państwach członkowskich. Mają one charakter prawnie wiążący – definiują wartość emisji, która nie mogą zostać przekroczone. Są to więc owe „pochodne” BAT-ów, stanowiąc po opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej źródło prawa, które będzie u nas bezpośrednio stosowane.
2. Planowana jest ministerialna nowelizacja ustawy Prawo Ochrony Środowiska, w której m.in.:

a) przewidziano możliwość wezwania zakładu przemysłowego do złożenia wniosku o zmianę pozwolenia zintegrowanego (np. emisja substancji do powietrza) w sytuacji, gdy organ je wydający widzi taką konieczność,

b)  na przedsiębiorstwa nałożony zostanie obowiązek dostosowanie instalacji do nowych wymagań konkluzji BAT w określonym czasie od dnia wejścia w życie nowelizacji,

c) raz na 5 lat (oraz każdorazowo po ukazaniu się nowej konkluzji BAT) organ wydający pozwolenie będzie dokonywał analizy warunków pozwolenia zintegrowanego, będzie mógł wszcząć z urzędu postępowanie o jego zmianę.

Również orzecznictwo sądów idzie w kierunku restrykcyjnego respektowania ustawy prawo ochrony środowiska w zakresie najlepszych dostępnych technik. Jak już zaznaczono, nie wydano dotąd rozporządzenia, o którym mowa w art. 206 ustawy prawo ochrony środowiska dotyczącego minimalnych wymagań wynikających z BAT. Akcentuje się jednak (wyrok NSA z 02.07.2013 r., II OSK 577/12, LEX nr 1372128), iż nie oznacza to, że ustawodawca nie wprowadził obowiązku spełnienia już na etapie uzyskiwania pozwolenia zintegrowanego wymagań BAT. Wynika to zdaniem NSA z samej ustawy a także z odpowiednich dyrektyw Parlamentu Europejskiego i Rady WE.

Jak widać, prawo unijne - jako prawo wreszcie konkretne - przyjść może z pomocą jeśli chodzi o czystość powietrza. Deklaracjom zaś Kronospanu o szybszym wdrożeniu BAT-ów należy z jednej strony przyklasnąć, z drugiej – skutecznie je weryfikować.

foto: Kronospan (szczecinek.kronospan.pl)