Archiwum pełne atrakcji

To była super lekcja historii. Mowa o otwarciu dziś (wtorek 11.06) w siedzibie Archiwum Państwowego w Szczecinku wystawy "Pamięć Polski" II Edycja Krajowej Listy Programu UNESCO Pamięć Świata.

Co najcenniejsze, na wernisaż wystawy licznie przybyła młodzież z Zespołu Szkół nr 2 im. Ks. Warcisława IV.

- To cieszy szczególnie, gdy młodzi ludzie chłoną wiedzę o przeszłości swojego rodzinnego miasta i regionu Pomorza. Wystawa jest eksponowana w ramach obchodów Międzynarodowego Dnia Archiwów - mówi "Miastu z Wizją" Monika Głuszak, kierownik szczecineckiej placówki AP.

- Ale to nie wszystkie atrakcje jakie przygotowaliśmy dla naszych gości. Prowadzimy też konsultacje dotyczące prowadzenia archiwów rodzinnych oraz udzielamy informacji o dokumentacji osobowo-płacowej.

Przed wernisażem wystawy młodzież licznie wzięła udział w konkursie pt. "Pamięć Świata w Szczecinku". Od siebie dodajmy, ze wszystkie odpowiedzi były prawidłowe, a młodzi miłośnicy przeszłości Szczecinka i Pomorza Zachodniego uhonorowani zostali nagrodami rzeczowymi przygotowanymi przez szczecineckich archiwistów.

- Wystawa przygotowana przez Naczelną Dyrekcję Archiwów Państwowych we współpracy z Polskim Komitetem ds. UNESCO będzie prezentowana do 31 października br. - dodaje M. Głuszak.

Wystawę tworzą faksymilia dokumentów wpisanych na Polską Listę Krajową Programu UNESCO Pamięć Świata. Obejmuje ona unikatowe obiekty dziedzictwa dokumentacyjnego obrazujące ważne wydarzenia z historii Polski, przechowywane w polskich bibliotekach i archiwach.

Są to:

Rocznik świętokrzyski dawny - najstarszy, powstały w XII w. zachowany w oryginale pomnik polskiej historiografii, zawierający informacje o pierwszych wiekach polskiej państwowości, w tym o ślubie Mieszka I z Dąbrówką i chrzcie Polski, przechowywany w Bibliotece Narodowej w Warszawie

Dokument Zbiluta z 1153 r. - dokument fundacyjny klasztoru cystersów w Łeknie wydany przez możnowładcę i rycerza polskiego Zbiluta z Panigrodza; to najstarszy akt prawny sporządzony w Polsce; dwa zachowane egzemplarze przechowywane są w Archiwum Państwowym w Poznaniu i Archiwum Archidiecezjalnym w Gnieźnie

Akt unii krewskiej - dokument wystawiony 14 sierpnia 1385 r. przez króla Władysława Jagiełłę, rozpoczynający okres unifikacji Polski i Litwy, uwieńczony w XVI w. podpisaniem unii w Lublinie, przechowywany w Archiwum i Bibliotece Krakowskiej

Akt erekcyjny Związku Pruskiego - dokument z 14 marca 1440 r. przechowywany w zbiorach Archiwum Państwowego w Toruniu, potwierdzający powstanie związku miast i rycerstwa Prus w obronie przed Zakonem Krzyżackim - próba delegalizacji Związku była głównym powodem wybuchu wojny trzynastoletniej, która doprowadziła do przejęcia przez Polskę Pomorza z Gdańskiem, Toruniem i Elblągiem

Mszał Zakonu Krzyżackiego z Biblioteki Mariackiej w Gdańsku – bogato zdobiony XV-wieczny mszał krzyżacki wykorzystywany do celów liturgicznych w Kościele Najświętszej Marii Panny w Gdańsku, przechowywany w Bibliotece Gdańskiej Polskiej Akademii Nauk

Statut Łaskiego z 1506 r. - pierwszy wydany drukiem zbiór praw Królestwa Polskiego sięgających czasów Kazimierza Wielkiego, przechowywany w zbiorach Archiwum Głównego Akt Dawnych w Warszawie.

Andrzej Frycz Modrzewski "O poprawie Rzeczypospolitej"- pierwsze, pochodzące z 1551 r., łacińskojęzyczne wydanie dzieła propagującego wieloaspektową reformę Rzeczypospolitej w dziedzinie życia politycznego, prawodawstwa, szkolnictwa, stosunków z Kościołem, ze zbiorów Biblioteki Jagiellońskiej Uniwersytetu Jagiellońskiego

Kazimierza Stronczyńskiego opisy i widoki zabytków starożytności w Królestwie Polskim- bogato ilustrowane opracowanie stanowiące efekt inwentaryzacji zabytków prowadzonej w połowie XIX w. na terenie Królestwa Polskiego przez Kazimierza Stronczyńskiego; przechowywane w zbiorach Biblioteki Uniwersyteckiej w Warszawie

Testament polityczny księcia Adama Jerzego Czartoryskiego - sporządzony 14 lipca 1861 r. jeden z najważniejszych dokumentów dotyczących roli polskiej emigracji oraz samego księcia Czartoryskiego i ugrupowania skupionego wokół jego osoby, przechowywany w zbiorach Fundacji XX. Czartoryskich w Krakowie

Proces o Morskie Oko - zbiór dokumentów po zakopiańskim hrabim Władysławie Zamoyskim, dotyczących zakończonego w 1902 r. sporu o utrzymanie w granicach polskiej Galicji najbardziej malowniczego zakątka Tatr – okolic Morskiego Oka, przechowany jest w Bibliotece Kórnickiej Polskiej Akademii Nauk.

Archiwum Towarzystwa Naukowego Warszawskiego - dokumentuje działalność największej, powstałej w 1907 r. na terenie zaboru rosyjskiego organizacji mającej na celurozwijanie badań naukowych oraz publikację ich wyników w języku polskim; obejmuje unikatowe materiały ukazujące dorobek polskich uczonych do II wojny światowej; znajduje się w zbiorach Archiwum Polskiej Akademii Nauk w Warszawie.

Tekst i foto: Sławomir Włodarczyk

Informacja o wystawie: Archiwum Państwowe w Koszalinie, Oddział w Szczecinku