W poszukiwaniu fit słodkości

Kilka dni temu przejrzałam etykiety słodyczy sprzedawanych w kilku stacjonarnych sklepach. Poszukiwałam słodyczy w zdrowszej wersji, czyli słodzonych ksylitolem, erytrolem, stewią lub zawierających naturalnie występujące cukry, np. z suszonych owoców w batonikach musli. W klasycznym dziale ze słodyczami nie znalazłam nic, co mogłabym kupić lub polecić moim pacjentom, a przejrzałam kilkadziesiąt produktów. Nawet batoniki musli, które producenci reklamują jako zdrowe i pełne zbóż okazały się pełne, ale syropu glukozowo-fruktozowego i/lub cukru. Taki przegląd etykiet zrobiłam w kilku sklepach. Zajrzałam do działu ze zdrową żywnością i tam jedyne słodycze, które warto kupić, znajdują się w sekcji przeznaczonej dla diabetyków, np. czekolada słodzona ksylitolem. W dziale z żywnością dla dzieci również za ciekawie nie było: znalazłam batoniki z suszonych owoców oraz jedne ciasta bez cukru, ale za to całe z „białej” mąki pszennej. Pozostałe cuda, czyli biszkopciki, ciasteczka maślane, w kształcie misiów czy ptaszków ociekają cukrem. Producenci żywności słodzą wszystko, bo wiedzą, że smak słodki jest naszym ulubionym. Dodatkowo cukier podkreśla i uwydatnia smak całego produktu, zjadamy go więcej i często do niego wracamy, ponownie go kupując. Lepiej sytuacja wygląda w sklepach ekologicznych. Tu można kupić batonik z samych suszonych owoców, czekoladę słodzoną ksylitolem, lizaki z ksylitolu. Bogatszą ofertę zdrowych słodkości można znaleźć z sklepach internetowych, szczególnie tych ze zdrową żywnością.

Dlaczego cukier jest taki zły dla naszego organizmu? Kiedyś uważano, że jedzenie cukru nie ma związku z pogorszeniem stanu zdrowia. Dzisiaj wiemy już, że cukier to zbędny składnik naszej diety, który szkodzi. Nadmiar cukru w diecie powoduje m.in.: próchnicę, nadwagę i otyłość, podwyższenie stężenia glukozy we krwi, nadpobudliwości u dzieci, zaburzenie koncentracji, cukrzycę, „wypłukuje” z organizmu witaminy i składniki mineralne, a także obniża odporność organizmu.

Wniosek z tego taki, że słodkości najlepiej przygotować samemu w domu. Szczególnie wtedy, gdy chorujemy na cukrzycę, chorobę autoimmunologiczną, np. Hashimoto, mamy w domu małe dziecko czy jesteśmy na diecie niskokalorycznej. Domowe fit słodkości są najlepszą alternatywą dla sklepowych słodyczy. Dodatkowo sami decydujemy, z czego zrobimy ciasteczka, czym „posłodzimy”, jakiej użyjemy mąki, a dzięki temu zyskamy kontrolę nad tym, co zjadamy.

Nasz organizm lubi żyć w poczuciu równowagi, dlatego ważne jest zastosowanie odpowiednich zamienników cukru, aby móc jeść zdrowo, słodko i bez wyrzutów sumienia. Czym słodzić, co dodawać do ciastek i ciasteczek, aby były słodkie, ale bez dodatku cukru? Kiedyś zadawałam sobie to samo pytanie. Dzisiaj już wiem, że jest wiele ciekawych zamienników cukru. Możesz zastosować:

Stewia – roślina, która jest wielokrotnie słodsza od cukru trzcinowego czy buraczanego. Warto wybierać tę w liściach i dodawać niewielką ilość do kawy czy herbaty. Nie zmienia smaku pod wpływem działania wysokiej temperatury, można go dodać do gorących napojów. Pasuje do słodzenia herbaty, kawy czy lemoniady. Stewię mogą stosować cukrzycy, osoby zmagające się z problemem insulinooporności.

Ksylitol – zawiera dwukrotnie mniej kalorii niż zwykły cukier, ma niski indeks glikemiczny, jest słodszy od cukru. Podobnie jak stewia nie zmienia swojego smaku oraz właściwości pod wpływem działania wysokiej temperatury i można go dodawać nawet do gorących napojów. Ksylitol jest alkoholem cukrowym i w nadmiarze działa przeczyszczająco. Wprowadzanie ksylitolu do diety należy rozpocząć od jednej łyżeczki dziennie. Nie jest zalecany dzieciom poniżej 3 roku życia. Mogą go stosować osoby chorujące na cukrzycę, z insulinoopornością.

Lukuma – naturalny słodzik o niskim indeksie glikemicznym, w smaku przypomina cukier brązowy, wygląda jak cukier puder. Jest dwukrotnie słodszy niż cukier. Pozyskiwany jest z owoców lukuma. Nadaje się do słodzenia ciepłych i zimnych napojów. Mogą go stosować osoby chorujące na cukrzycę, z insulinoopornością.

Dla pozostałych osób, które nie chorują na cukrzycę czy majce problem z insulinoopornością polecam takie zamienniki cukru, jak:

Miód – cenny zamiennik cukru. Idealny do słodkości przygotowywanych na zimno. Dostarcza naturalnych substancji antybiotycznych wytwarzanych przez pszczoły i wprowadzanych przez nie do miodu: lizozym, inhibina i apidycyna. Ponadto miód zawiera potas, fosfor, magnez, wapń, żelazo, witamin: A, B1, B2, B6, B12, C, kwas foliowy, pantotenowy i biotynę.

Melasa karoba – jest pozyskiwana z owoców drzewa chleba świętojańskiego (karobu), słodka, karmelowa w smaku, zawiera wiele cennych składników odżywczych. Poza słodkim smakiem dostarcza wapnia, żelaza, potasu, witamin A i D, z grupy B, magnezu. Można dodawać go do słodkości przygotowywanych na ciepło i zimno.

Melasa buraczana - powstaje w procesie produkcji cukru. Dostarcza m.in.. wapnia, magnezu, potasu, chromu, żelaza.

Syrop daktylowy – zawiera dużą ilość cukrów, a także białka, tłuszcze, witaminy z grupy B, E, żelazo, fosfor, wapń. Syrop daktylowy sprawdzi się do słodzenia herbaty, do wyrobu domowych cukierków, jak i tradycyjnych ciast. Można go zrobić samemu w domu, wystarczy jedynie zalać suszone daktyle gorącą wodą, pozostawić na kilkanaście minut i wszystko razem zmiksować.

To, jakie rodzaje zamienników wybierzemy, zależy od naszego stanu zdrowia oraz preferencji. Przepisy na zdrowe słodkości, m.in. ciasto bez dodatku cukru, czekoladę z daktyli lub batoniki musli z suszonymi owocami pojawiają się na moim blogu.  Na stronie www.napolslodko.com można znaleźć wiele przepisów na domowe słodkości słodzone naturalnymi cukrami.

Polecam również kilka sprawdzonych przepisów na słodkie dania bez dodatku cukru:

www.napolslodko.com/ciasteczka-owsiane-z-rodzynkami/
www.napolslodko.com/krucheciasteczkabezcukrumlekaijaj/
www.napolslodko.com/daktylowe-kuleczki-bez-cukru/

Tekst, zdjęcia: dietetyk Anna Englisz